Tìm hiểu về 敬老の日 – ngày Kính lão ở Nhật Bản

1. Ngày Kính lão rơi vào lúc nào?

Ngày Kính lão (敬老の日 – Keirou no hi) là một trong những ngày lễ quốc gia của Nhật Bản. Ngày thứ Hai của tuần thứ 3 tháng 9 hàng năm được chọn là ngày Kính lão. Ngày lễ ngày được tổ chức vào thứ Hai để người Nhật Bản có kỳ nghỉ 3 ngày (thứ Bảy, Chủ nhật và thứ Hai).

Đây là ngày lễ để tri ân những người cao tuổi, dịp để những người con xa nhà trở về quây quần với gia đình hoặc biết ơn và nhớ đến người thân trong gia đình, đặc biệt là ông bà của mình. Đến đây, sẽ có nhiều bạn thắc mắc là từ bao nhiêu tuổi trở lên thì mới là đối tượng được tôn vinh trong ngày lễ này. Thưc ra thì điều này không hề quan trọng mà điều quan trọng và ý nghĩa nhất trong ngày này đó là con cháu bày tỏ tấm lòng mình với thế hệ đi trước, đặc biệt là với ông bà.

2. Nguồn gốc của ngày Kính lão

Không ai nắm rõ nguồn gốc ban đầu của ngày Kính lão, nhưng chúng ta có thể tham khảo một số giả thuyết dưới đây:

 Đầu tiên là truyền thuyết xoay quanh Thái tử Shotoku (574 – 622) – một nhà tư tưởng lỗi lạc. Người ta nói rằng khi Thái tử Shotoku xây dựng chùa Shitennoji ở Osaka, ông đã thiết lập bốn công trình và đặt tên theo tên của chùa. Trong số đó, Viện Hiden (悲田院) được coi là nơi cưu mang cho những người già yếu, nghèo khổ, không nơi nương tựa. Vì Viện Hiden được xây dựng xong vào ngày 15/9 nên có thể người Nhật đã lấy ngày này làm ngày Kính lão.

 Giả thuyết thứ hai là câu chuyện liên quan đến nữ Thiên hoàng Genshou (元正). Năm 717, Thiên hoàng đã đến thác Yourou (養老) – thác Dưỡng lão ở tỉnh Gifu, nơi được cho là thác nước chữa lành bách bệnh.

Thiên hoàng truyền: “Hãy để thác nước này làm nơi chăm sóc cho người già. Đây chính là nước thánh. Hãy đại xá cho toàn thiên hạ và thay đổi niên hiệu.”

Có lẽ, ngày lễ Kính lão ở Nhật Bản cũng được lấy cảm hứng từ sự kiện Thiên hoàng Genshou đổi niên hiệu từ năm Reiki (霊亀) thứ ba thành năm Yourou (養老) thứ nhất. Thêm vào đó, thác Yourou có một truyền thuyết có liên quan mật thiết đến ngày lễ Kính lão. Đó là câu chuyện về một người con trai hiếu thảo đã lấy nước của thác tuôn ra làm rượu để cho người cha già được uống.

Hai câu chuyện về nguồn gốc của ngày Kính lão đã thể hiện truyền thống kính trọng người già của người Nhật Bản. Đó chính là nguồn gốc của việc tổ chức một ngày lễ vào giữa tháng 9 để tri ân những người cao tuổi trên toàn quốc. Và ngày 15/9 được chọn làm ngày Kính lão.

Ngày Kính lão hiện nay được cho là có nguồn gốc từ ngày của người lớn tuổi – 年寄りの日 (Toshiyori no hi). Ngày lễ đó được khởi xướng bởi trưởng làng Kadowaki Masao của làng Nomadani thuộc tỉnh Hyogo vào năm 1947, nhằm bày tỏ sự kính trọng và biết ơn với những người lớn tuổi trong làng vì đã có công xây dựng và bảo vệ làng. Khi đó, Toshiyori no hi được chỉ định là ngày 15/9, vì đây là lúc thời tiết mát mẻ và vụ mùa vừa xong nên đây là thời điểm thích hợp để tổ chức tiệc tùng.

Đến năm 1950, Toshiyori no hi bắt đầu phổ biến trên toàn tỉnh Hyogo và từ năm1954 thì ngày này chính thức được xem như là một ngày lễ quốc gia và được tổ chức rộng rãi trên toàn Nhật Bản. Tuy nhiên, vì có nhiều ý kiến xunh quanh cách gọi “Toshiyori no hi” nên ngày này đã được đổi tên thành 老人の日 (Roujin no hi). Năm 1966, một lần nữa ngày Kính lão được đổi tên thành 敬老の日 (Keirou no hi) và đây là cái tên chính thức cho đến thời điểm hiện tại.

Ngày Kính lão được chỉ định là ngày 15/9, tuy nhiên sau khi chế độ “Thứ Hai vui vẻ” (Happy Monday) được thông qua thì ngày này đã chính thức được chuyển sang ngày thứ Hai tuần thứ 3 của tháng 9 từ năm 2003 để tạo thành 3 ngày nghỉ liên tiếp là thứ Bảy, Chủ nhật và thứ Hai (như đã nói ở trên).

3. Người Nhật Bản làm gì trong ngày lễ này?

Thường thì vào ngày này, con cháu sẽ biếu ông bà những món quà để thể hiện tấm lòng của mình. Đó có thể là những món quà đắt tiền, đồ dùng tiện ích cho ông bà, cũng có thể là những món quà tự tay làm như bánh ngọt, quần áo hoặc chỉ đơn giản là mâm cơm quây quần bên gia đình hoặc những lời chúc ý nghĩa. Nhưng trên tất cả, có lẽ món quà ông bà yêu thích nhất là tình yêu và sự biết ơn của con cháu đối với chính mình. Ngoài ra, một số hoạt động vui chơi cũng được tổ chức để phục vụ nhu cầu giải trí của người già.

4. Lịch nghỉ ngày lễ Kính lão năm 2021

Ngày Kính lão năm 2021 rơi vào Thứ hai ngày 20/9 (tức là ngày hôm nay đấy). Theo quy tắc thì người Nhật sẽ được nghỉ vào ngày 18, ngày 19 và ngày 20 tháng 9 năm 2021.

Nguồn: OHAYO tổng hợp

________________________